Chia sẻ Tâm lý thị trường là gì? Cách đo lường tâm lý thị trường là conpect trong nội dung hôm nay của Sentayho.com.vn. Theo dõi bài viết để biết chi tiết nhé.
Tâm lý thị trường là gì? Nếu đã bước chân vào lĩnh vực đầu tư tài chính, mỗi trader cần phải học cách nắm bắt tìm hiểu tâm lý thị trường. Sẽ không có một chỉ báo tâm lý thị trường cụ thể. Thay vào đó mỗi nhà đầu tư cần phải quan diễn biến đang diễn ra trên thị nói chung. Bên cạnh đó việc cập nhật tin tức mới nhất cũng giúp ích rất nhiều trong quá trình trader xác định cảm xúc chung nhất của những nhà đầu tư khác.
Mục lục
Tâm lý thị trường là gì?
Tâm lý thị trường có thể hiểu là thái độ của số đông nhà đầu tư đối với một loại hình tài sản hay tổng thể thị trường. Nó giống như cảm xúc hình thành một nhịp điệu chi phối đến hành động giá. Điểm mấu chốt ở đây là tâm lý thị trường không hề dễ đoán bởi nó dựa trên cảm xúc của nhà đầu tư.
Mà mỗi nhà đầu tư lại có cái nhìn khác nhau về thị trường. Từ đó dẫn đến hành động giao dịch khác biệt. Người này có thể lựa chọn mua vào vào nhưng người khác lại lựa chọn bán ra. Bên nào chiếm ưu thế hơn bên đó sẽ quyết định tâm lý thị trường.
Diễn biến tâm lý thị trường có thể chia thành 3 dạng. Chẳng hạn như:
- Tuyệt vọng, bi quan (bearish)
- Không quan tâm (neutral)
- Lạc quan, hứng khởi (bullish)
Trong thị trường chứng khoán nếu phần lớn nhà đầu tư đều chìm trong tâm thế bi quan, hầu hết các chỉ số chứng khoán sẽ đi xuống. Tương tự với thị trường Forex, khi trader không tin tưởng vào đà tăng trưởng đồng nghĩa họ đã tạo ra áp lực lớn cho các cặp tiền tệ. Ngược lại khi tâm lý của nhà đầu tư đều lạc quan, giá có cơ hội được hỗ trợ tốt.
Thực tế đã chứng minh, giá cả thị trường chủ yếu bị thúc đẩy bởi cảm xúc của phần đông nhà đầu tư. Như vậy, giá cả đã phản ánh một phần tâm lý thị trường.
Chẳng hạn: Cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 đã chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa bà Hillary và ông Trump. Hầu hết dự đoán trước bầu đều cho rằng chiến thắng sẽ nghiêng về phía bà Hillary. Đến khi ông Trump thắng, thị trường như bị sốc toàn tập. Khi đó nhiều nhà đầu tư đã lựa chọn bán tháo đồng USD.
Tuy nhiên chỉ sau một thời gian ngắn, nhiều người lại bắt đầu đổ xô mua vào đồng USD. Vì chính sách ông Trump thực thi lúc này được đánh giá là phù hợp với nền kinh tế Mỹ.
Trực giác và tâm lý thị trường
Hãy thử tưởng tượng rằng bạn tan làm lúc nửa đêm, khi trên đường hầu như không còn người đi lại. Lúc này, có thứ gì đó như kiểu thôi thúc bạn phải đu nhánh. Khi đó, trực giác cho bạn biết phải về nhà nhanh hơn vì một mô hình di chuyển trên đường lúc nửa đêm sẽ rất nguy hiểm.
Đối với nhà đầu tư đã có kinh nghiệm lâu năm, họ luôn sở hữu trực giác nhạy bén. Đặc biệt là khi họ giao dịch với một loại hình tài sản trong thời gian dài. Họ hoàn toàn tự tin mỗi khi đặt lệnh giao dịch. Dường như họ luôn biết khi nào nên dừng lại và khi nào nên tấn công.
Tuy vậy, trực giác của mỗi người là hoàn toàn giống nhau. Cho dù từng tham gia giao dịch nhiều năm, một nhà đầu tư cũng chưa chắc có được trực giác nhạy bén. Vì thế mỗi nhà đầu tư vẫn nên tập trung hơn vào khâu phân tích tâm lý thị trường.
Chỉ số tâm lý thị trường được đo như thế nào?
Không dễ để đo lường tâm lý thị trường một cách chính xác. Bởi trong một thị trường tài chính, mỗi nhà đầu tư như lại có chiến lược và mục tiêu riêng. Thông thường, người ta sẽ dựa vào một số cuộc thăm dò để phần nào định hình xu hướng tâm lý thị trường.
Trong phần này, Sen Tây Hồ sẽ giới thiệu đến bạn 5 chỉ số đo lường tâm lý thị trường cơ bản nhất.
Chỉ số VIX
Đây là chỉ số khá phổ biến được ứng dụng trong các sàn giao dịch quyền chọn. Nó giống như thước đo cho biết kỳ vọng của nhà đầu tư như với những xu hướng mới nổi trong ngắn hạn. Chỉ số này cũng mô tả đến giá chứng khoán S & P 500.
Chỉ số VIX đức tính toán dựa trên mức giá trung bình của S & P 500, biểu diễn dưới dạng phần trăm. Nó mô tả tả hướng đi trong tương lai của thị trường. Chẳng hạn nếu như chỉ số VIX đạt mức 18 thì có thể trong năm tới S & P 500 chỉ có khả năng dao động quanh mức +18 đến -18.
Trong trường hợp VIX trên ngưỡng 40 có nghĩa thị trường đang trong thế lưỡng lự, rụt rè. Khi VIX giảm xuống dưới 20, lúc nhà phía nhà đầu tư đã có tâm thế sẵn sàng chấp nhận rủi ro. Trong đợt khủng hoảng tài chính năm 2018, VIX đạt mức cao chưa từng có 89.53. Điều đáng nói là chỉ 2 tháng trước đó, chỉ số VIX thậm chí còn chưa đạt ngưỡng 19.
Nếu như nhận thấy chỉ số VIX tăng quá cao, bạn nên xem đây là tín hiệu cho biết thị trường sẽ ngày một e dè. Nhà đầu tư khi đó có xu hướng bảo toàn vốn, không dám đầu tư mạo hiểm như khi thị trường trong đà tăng giá.
Chỉ báo tâm lý thị trường
Dữ liệu thị trường luôn là nguồn thông tin quan trọng để đánh giá tâm lý thị trường Forex. Vì thế số lượng giao dịch trong CFTC thường được theo dõi rất sát sao. Bên cạnh đó nhiều nhà giao dịch còn quan tâm đến báo cáo thông tin số liệu giao dịch hợp đồng chưa được chốt trên sàn. Thông tin này cho biết loại tiền tệ nào đang chi phối thị trường.
Sàn FX hiện đã cập nhật chi tiết số lượng giao dịch và hướng luân chuyển tiền tệ. Như vậy thị trường ngoại hối lại mang tính phân tán, chưa một nền tảng giao dịch nào đủ quy mô để tổng hợp dữ liệu giao dịch của toàn bộ thị trường.
Bên cạnh thị trường ngoại hối Mỹ lớn nhất toàn cầu, số lượng giao dịch còn có thể tổng hợp từ một số thị trường lớn khác. Chẳng hạn như Nhật Bản. Theo đó, báo cáo hàng tuần của Bộ Tài chính Nhật Bản đoàn cho biết có nhiều thông tin hữu ích.
Dựa vào bản báo cáo này, bạn sẽ cập nhật chính xác thu nhập và dòng chứng khoán trên sàn giao dịch Tokyo. Ngoài ra, còn phải kể đến vòng luân chuyển cổ phiếu trên sàn Tokyo (TSE). Mọi hoạt động luân chuyển, giao dịch này đều ảnh hưởng đến biến động giá.
AII Bull and Bear
All Bull and Bear cung cấp dữ liệu từ cuộc khảo sát được thực hiện bởi nhiều chuyên gia tại phố Wall. Cứ mỗi tuần, người ta lại đến. Nhà đầu tư chỉ cần trả lời một vài câu hỏi đơn giản. Sau đó kết quả sẽ được tổng hợp lại và công bố rộng rãi để mọi người đều có thể theo dõi.
Cuộc khảo sát tâm lý này đã cung cấp nguồn thông tin quan trọng, hỗ trợ nhà đầu tư đoán định tâm lý thị trường. Nếu muốn theo dõi chi tiết dữ liệu khảo sát, tìm đến website của Bloomberg.
Chỉ số sợ hãi và tham lam CNN
Chỉ số này không dựa vào kết quả khảo sát như All Bull and Bear. Thay vào đó, nó lại sử dụng đến những dữ liệu liên quan khác, đơn cử là chỉ số VLX. Kết quả sẽ tính theo thang điểm từ 0 lên 100. Nếu như thang điểm càng cao lại càng phản ánh rõ mức độ tham lam của nhà đầu tư, ngược lại điểm càng thấy lại càng cho thấy mức độ sợ hãi của nhà đầu tư.
Tâm lý thị trường của XTB
Sàn XTB hiện cung cấp nền tảng xStation 5, cho phép người dùng đánh giá tâm lý thị trường một cách khách quan. Việc đầu tiên bạn cần làm là đăng ký một tài khoản trên sàn XTB. Màu đỏ đăng nhập vào tài khoản này và tìm đến phần “Tâm lý thị trường” tích hợp sẵn trong phần “Phân tích thị trường”.
Tiếp cận tâm lý thị trường thông qua vị thế
Trader có thể xem vị thế như một cách khác để tiếp cận tâm lý thị trường. Nếu như một cuộc sống của khảo sát chỉ mô tả cả tương quan thì vị thế lại mô tả diễn biến của nhà đầu tư thông quan số lượng giao dịch được mở.
Như vậy, sự bi quan hay hứng khởi được thể hiện trên số lượng giao dịch bán hoặc mua. Chẳng hạn như số lượng giao dịch mua đồng USD tăng, điều này cho thấy thị trường có khả năng tăng giá rất lớn.
Muốn theo dõi số lượng vị thế, bạn hãy chú ý theo dõi báo cáo của nhà giao dịch CFTC. Mỗi báo cáo CFTC lại tính toán lãi suất riêng cho từng thị trường. Dữ liệu thống kê thường tổng hợp từ hơn 20 nhà giao dịch. Đó là các nhà giao dịch này luôn sở hữu số lượng vị thế bằng hoặc lớn hơn dữ liệu trong báo cáo tổng hợp bởi CFTC.
Nói cách khác, báo cáo CFTC cho biết chi tiết số lượng ảnh vị thế mua hoặc bán của mỗi hợp đồng tương lai với sự tham gia của 3 chủ thể. Bao gồm:
- Nhà đầu tư thương mại
- Nhà đầu tư phi thương mại
- Nhà đầu tư không báo cáo
Theo như một số sàn giao dịch cho biết, vị thế mở bởi nhà giao dịch phi thương mại sẽ thông tin cần quan tâm nhất. Vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường.
Tâm lý thị trường quyết định gì đến hành động của nhà đầu tư?
Tâm lý thị trường ảnh hưởng rất lớn đến quyết định giao dịch của các nhà đầu tư. Trong thị trường Forex, chứng khoán hay tiền ảo đều bị cảm xúc chung của phần lớn nhà đầu tư chi phối.
- Chấp nhận rủi ro hoặc lựa chọn phương án an toàn
Trước khi thực hiện lệnh giao dịch, trader cần xác nhận chấp nhận rủi ro hay lựa chọn phương án an toàn. Nếu như tâm lý thị trường chưa định hình chắc chắn, phần đông nhà đầu tư sẽ lựa chọn đứng ngoài quan sát thị trường hoặc thực hiện giao dịch bảo toàn vốn.
Cụ thể trong tình huống đó, nhiều nhà đầu tư lại chọn cách bán đi cổ phiếu và mua vào trái phiếu. Đến khi thị trường đã định hình rõ ràng tâm lý, nhà đầu tư lại có xu hướng mạo hiểm hơn khi sẵn sàng đổ vốn hóa vào các nhóm cổ phiếu tiềm năng.
Khi đó, cổ phiếu và vàng có xu hướng giao dịch nhiều hơn. Trong khi đó, trái phiếu và một số ngoại tệ chính như USD hay EUR lại không còn là kênh đầu tư được quan tâm lớn như khi thị trường chưa định hình tâm lý rõ ràng.
Lời khuyên chân thành cho mọi nhà đầu tư là hãy nên theo dõi tâm lý thị trường mỗi ngày. Nhờ đó, mọi người có thể biết trước phần nào rủi ro hoặc cơ hội để đưa ra lệnh giao dịch phù hợp với thị trường.
Chỉ khi nắm bắt rõ tâm lý thị trường, chấp nhận rủi ro, nhà đầu tư mới có thể tự tin đặt lệnh giao dịch. Tất nhiên nếu theo trường phái trade an toàn, bạn chờ đợi những tín hiệu rõ ràng hơn của thị trường.
- Tâm lý thị trường có thể trái ngược với tình hình thực tế
Đôi lúc tâm lý thị trường đối với một loại hình tài sản nào đó lại trái ngược với tình hình diễn biến trong thực tế.
Đơn cử như vào tháng 10/2013, đồng USD vẫn cứ tăng mạnh bất chấp chính phủ Mỹ vẫn chưa thống nhất thông qua chi tiêu ngân sách.
Hay như trong thời kỳ Liên minh Châu Âu rơi vào khủng hoảng, hầu hết nhà đầu tư đến tìm cách thoái vốn khỏi thị trường này. Họ đua nhau mua trái phiếu Mỹ, đồng EUR bắt đầu giảm. Thế nhưng, mức giảm lại không sâu như nhiều nhà đầu tư dự đoán trước đó.
Vậy nên, giao dịch theo tâm lý thị trường cũng chỉ mang tính tương đối. Quan trọng nhất nhà đầu tư vẫn nên nhìn vào tiềm năng của loại hình tài sản sẽ rót vốn. Yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến giá nhưng thường chỉ trong ngắn hạn.
Tổng kết Tâm lý thị trường là gì
Tâm lý thị trường chứng khoán hay tâm lý thị trường crypto đều ảnh hưởng đến mặt bằng giá của nhưng thị trường giao dịch đó. Không có một biểu đồ tâm lý thị trường cụ thể nào để nhà đầu tư đoán định cảm xúc bi quan, lạc quan hay lưỡng lự của các đối tượng tham gia thị trường. Thay vào đó, bạn phải tự phân tích dựa trên dữ liệu giao dịch, một số cuộc khảo sát báo cáo hàng tuần.
Một khi đã có kinh nghiệm giao dịch nhất định, khả năng phán đoán diễn biến tâm lý thị trường của mỗi nhà đầu tư sẽ được cải thiện. Hy vọng bài viết của Sen Tây Hồ đã giúp bạn định nghĩa rõ hơn tâm lý thị trường là gì!